سپاس خدایی را که ماه رمضان را بر امت اسلام اهدا نمود و آن را ماه پاکیزگی و تصفیه از گناهان قرار داد.
او که ماه رمضان را، ماه قیام – برای نماز در شبها – و یکی از راههای احسان قرار دارد.
خدایی که این ماه را بر ماههای دیگر برتری داد و آن را گرامی داشت و فضایل را درآن هویدا نمود.
خدایا ! ما را در شناخت این ماه و ادای حقش و دوری گزیدن از اعمال حرام توفیق ده، تا از دستان و پاهایمان در راه حرام استفاده نکنیم ، مال حرام نخوریم و زبانمان جز به بیان گهرهای قرآن ، پیامبر اکرم و ائمه معصومین علیه السلام گشوده نشود.
پروردگارا ! ما را دراین ماه بر اوقات نمازهای یومیه و احکامش موفق فرما ، ما را در نماز همچون کسانی قرار ده که مراتب شایسته آنرا یافته اند .
الهی ! به ما توفیق عنایت فرما که دراین ماه با نیکی و بخشش فراوان ، با خویشان خود رفتار نمائیم و با احسان از همسایگان جویا شویم.
خدایا ! کمک کن که مال خود را خالص و آراسته نماییم .
الهی! توفیق ده که دراین ماه به سوی تو تقرب جوییم .
بار خدایا! ما را درتوحید و عدم شرک نسبت به خود یاری فرما.
بار الها ! هر روز که از ماه رمضان می گذرد و ازآن کاسته می شود ، از گناهان ما بکاه و با به پایان رسیدن روزهایش ، بدیها و گرفتاریها را دفع نما.
پروردگارا! اگر دراین ماه از راه راست عدول نمودیم، ما را هدایت فرما.
خدایا ! به عدد تمامی کسانی که دراین ماه بر آنها درود فرستاده ای و چندین برابر آنها که فقط خود قادر به شمارش آن هستی بر ما درود فرست.
پیامبر گرامی (ص) می فرماید (شهر رمضان شهر الله عزوجل و هوش هر التوبه) ماه رمضان ماه خدا و ماه توبه است.
در ماه رمضان هر روز این دعا را می خواندند : “ اللهم ان هذا شهر رمضان و هذا شهر التوبه “ بار خدایا این ماه رمضان و ماه توبه است
رهبر کبیر انقلاب امام خمینی “ره “ در تعریف توبه در کتاب چهل حدیث چنین می نویسد “ “ توبه عبارت است از رجوع از طبیعت به سوی روحانیت نفس بعد از آنکه به واسطه معاصی و کدورت نافرمانی نور فطرت و روحانیت ، محجوب به ظلمت طبیعت شده است “
خدای متعال توابین را دوست دارد. پیامبران همواره انسانها را به سوی توبه که راهی به سوی تکامل و رسیدن به کمال حقیقی است دعوت کرده اند . دست کشیدن از گناه و بازگشت به راه حق ، محور عمده خودسازی و تهذیب نفس است .توبه زیباترین و رساترین نوع عذر خواهی است .
در روایتی پیامبر گرامی اسلام فرموده اند: در شب اول ماه رمضان خدای متعال به فرشتگان فرمان می دهد بهشت را برای روزه داران از امت محمد (ص) آراسته و آماده کنید ، درهای جهنم را بر این روزه داران ببندید و تا پایان ماه باز نکنید و به جبرئیل فرمان میدهد به زمین فرود آی و راه شیاطین را بر امت محمد ببند که نتواند ایمان و روزه آنها را فاسد کند.
اگر چه همیشه راه توبه و بازگشت به سوی پروردگار باز است اما ماه رمضان بهار توبه است . در این ماه زمینه پذیرش و قبولی آن بیشتر فراهم است .
و باز رسول الله در سخنی دیگر فرموده اند : “ خدای متعال در سراسر ماه رمضان می فرماید : آیا توبه کننده ای هست که توبه او پذیرفته شود ؟
محمد مسلم ثقفی می گوید : امام محمد باقر (ع ) فرشتگان خدا در شب آخر ماه مبارک رمضان به روزه داران بشارت می دهند که پروردگار گناهان شما را آمرزیده و توبه شما را پذیرفت ، به آینده بنگرید که چگونه خواهید بود .
ائمه معصومین تاکید بسیاری بر اهتمام به توبه در ماه رمضان کرده و در ادعیه ، توفیق توبه از پروردگار را خواسته اند .
اما زین العابدین (ع ) در دعای ماه رمضان می فرمودند : بار خدایا در این ماه جدیت و تلاش و سعی و کوشش و قدرت و نشاط و توبه را روزی من بنما .
امام خمینی ( ره ) در اهمیت توبه در کتاب چهل حدیث می نویسد ای عزیز بی اعتنا و سرسری از این مقام مگذر تدبر و تفکر در حال خود و عاقبت امر خویشتن کن و به کتاب خدا و احادیث خاتم انبیاء و ائمه هدی ، سلام الله علیهم اجمعین و کلمات علمای امت و حکم عقل وجدانی رجوع نما و این باب توبه را که مفتاح ابواب است به روی خود بگشا و در این منزل که عمده منازل انسانیت است وارد شو و اهمیت به آن بده و از آن مواظبت کن و از خداوند تبارک و تعالی توفیق حصول مطلوب بخواه و از روحانیت رسول اکرم و ائمه هدی سلام الله علیهم استعانت کن و به ولی امر و ناموس دهر ، حضرت امام عصر عجل الله فرجه ، پناه ببر ، البته آن بزگوار دستگیر ی ضعفا و بازماندگان می فرماید و بیچارگان را دادرسی می نماید .
ای عزیز مبادا شیطان و نفس اماره وارد شوند بر تو و وسوسه نمایند و مطلب را بزرگ نمایش دهند . وتو را از توبه منصرف کنند و کار تو را یکسره نمایند . بدان که در این امور هر قدر ، ولو به مقدار کمی نیز باشد اقدام بهتر است . اگر نمازهای فوت شده و روزه ها و کفارات و حقوق خدایی بسیار است و حقوق مردم بیشمار است .
گناهان متراکم است و خطاها متزاحم ، از لطف خداوند مأیوس مشو و از رحمت حق نا امید مباش که اگر به مقدار مقدور اقدام کنی حق تعالی راه را بر تو سهل میکند و راه نجات را به تو نشان می دهد.
-----------------------------
وسائل ج7 ص 237
بحار ج 96 ص 350
همان ص 348
امالی مرحوم شیخ صدوق ص33
من لا یحضره الفقیه ج 2 ص 105
موانع اجابت دعا
عامل اصلی حبس دعا ، گناه است.
روایت: شخصی نزد امیر المومنین علی (علیه السّلام) از عدم اجابت دعایش شکوه کرد، حضرت علّت آن را
*خدا را شناختید ولی حق او را چنان که با ید ادا نکردید.
* به رسول او ایمان آوردید سپس با سنتش مخالفت کردید.
* کتاب او را خواندید و به آن عمل نکردید.
* می گویید از کیفر و عقاب خدا می تر سید ولی همواره اعمالی را مرتکب می شوید که شما را به آن منع کردند.
* می گویید به پاداش الهی مشتاقید لکن همواره کاری می کنید که از آن دور میشوید.
*از نعمت های خدا بهره می برید وشکر او را به جا نمی آورید.
*به شما گفته شد دشمن شیطان باشی دولی شما با او دوستی می کنید.
·* عیوب مردم را نصب العین خود کرده اید و از عیوب خود غافلید با این همه چگونه انتظار دارید دعا هایتان مستجاب شود در حالی که خود در های آن را بسته اید.
سپس فرمودند: اعمال خود را اصلاح کنید، نیّات خود را صادق گردانید، امر به معروف و نهی از منکر کنید تا دعا های مستجا گردد.
آداب دعا
· توجه به عظمت خدا هنگام دعا
· باحالت تضرّع و با گریه دعا کند
· صدای خود را بلند نکند و با صدایی آرام دعا کند
· با حالت خوف و رجا دعا کند.(نگاه کند به گناه خود و به رحمت الهی)
· اوقات شریفه را برای دعا اختیار کند ( روز عرفه، شب جمعه، شب قدر، ماه مبارک رمضان، سحر وامثال اینها)
· میان اذان واقامه و بین صلاتین دعا کند.
· با وضو و طاهر باشد و رو به قبله دعا کند.
· دست های خود را بلند کند .
· عزم به اجابت دعا کند و یقین داشته باشد رد نمی شود.
· اصرار بر دعا نماید و الحاح کند، لا اقل سه مرتبه بگوید.
· قبل از دعا حمد وتسبیح خدا بگوید و قبل و بعد از دعا صلوات بفرستد.